Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitabı Etkinliklerinin Sosyobilimsel Konular Açısından İncelenmesi: Bir Doküman Analizi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8101729Anahtar Kelimeler:
Etkinlik, Sosyobilimsel konular, Fen bilimleri ders kitaplarıÖzet
Araştırmanın amacını ortaokul fen bilimleri ders kitaplarında yer alan etkinliklerde sosyobilimsel konulara yer verilme durumunun incelenmesi oluşturmaktadır. Oluşturulan amaç doğrultusunda araştırmada nitel yöntem benimsenmiştir. Ortaokul fen bilimleri 5., 6., 7. ve 8. sınıf ders kitapları araştırma bağlamında incelenen dokümanları oluşturmaktadır. Her sınıf seviyesinde ikişer olmak üzere toplamda 8 ders kitabı analiz edilmiştir. Ders kitaplarında yer alan etkinlikler ile sınıf seviyesine göre içeriği ve ismi değişen etkinlik temelli bölümler analiz edilmiştir. Analiz aşamasında önce ders kitaplarda yer alan etkinlikler incelenerek bu etkinliklerden hangilerinin sosyobilimsel konular ile ilgili olduğu belirlenmiştir. Bu bağlamda 5. sınıf seviyesinde altı, 6. sınıf seviyesinde dört, 7. sınıf seviyesinde üç ve 8. sınıf seviyesinde dokuz olmak üzere toplamda 22 etkinliğin sosyobilimsel konular ile ilgili olduğu tespit edilmiştir. Sosyobilimsel konu temelli etkinliklerin belirlenmesinden sonra bu etkinlikler sosyobilimsel konular perspektifi, mekânsal boyut ve öğrenme deneyimleri açısından incelenmiştir. Analizler sonucunda: etkinliklerin daha çok çevresel perspektif ile ilgili oldukları, mekânsal bağlamda ise küresel boyutta ele alındıkları ve öğrenme deneyimi açısında muhakeme ve argümantasyon becerilerine odaklı olduklarını sonucuna ulaşılmıştır.
Referanslar
Akcanca, N. (2020). 21st century skills: The predictive role of attitudes regarding STEM education and problem-based learning. International Journal of Progressive Education, 16(5), 443-458. Doi: 10.29329/ijpe.2020.277.27
Aydın, E., & Kılıç Mocan, D. (2019). Türkiye’de dünden bugüne sosyobilimsel konular: Bir doküman analizi. Anadolu Öğretmen Dergisi, 3(2), 184-197.https://doi.org/10.35346/aod.638332
Aydın, F., & Silik, Y. (2020). Sınıf öğretmeni adaylarının 2017 Fen Bilimleri dersi öğretim programı 3. ve 4. sınıf kazanımları kapsamında sosyo-bilimsel konuları nasıl ilişkilendirdiklerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 740-756. https://doi.org/10.17679/inuefd.648944
Bächtold, M., Pallarès, G., De Checchi, K., & Munier, V. (2022). Combining debates and reflective activities to develop students' argumentation on socioscientific issues. Journal of Research in Science Teaching. 60(4), 761-806. https://doi.org/10.1002/tea.21816
Bader, J. D., Ahearn, K. A., Allen, B. A., Anand, D. M., Coppens, A. D., & Aikens, M. L. (2023). The decision is in the details: Justifying decisions about socioscientific issues. Journal of Research in Science Teaching. 1-33, https://doi.org/10.1002/tea.21854
Badeo, J. M., & Duque, D. A. (2022). The effect of Socio-scientific issues (SSI) in teaching science: A meta-analysis study. JOTSE: Journal of Technology and Science Education, 12(2), 291-302. https://doi.org/10.3926/jotse.1340
Chen, L., & Xiao, S. (2021). Perceptions, challenges and coping strategies of science teachers in teaching socioscientific issues: A systematic review. Educational Research Review, 32, 100377. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2020.100377
Chang, H. Y., Liang, J. C., & Tsai, C. C. (2020). Students’ context-specific epistemic justifications, prior knowledge, engagement, and socioscientific reasoning in a mobile augmented reality learning environment. Journal of Science Education and Technology, 29, 399-408. https://doi.org/10.1007/s10956-020-09825-9
Chou, P. I. (2021). The representation of global issues in Taiwanese elementary school science textbooks. International Journal of Science and Mathematics Education, 19, 727-745. https://doi.org/10.1007/s10763-020-10083-9
Dawson, V. (2015). Western Australian high school students’ understandings about the socioscientific issue of climate change. International Journal of Science Education, 37(7), 1024-1043. https://doi.org/10.1080/09500693.2015.1015181
Dawson, V., & Carson, K. (2020). Introducing argumentation about climate change socioscientific issues in a disadvantaged school. Research in Science Education, 50, 863-883. https://doi.org/10.1007/s11165-018-9715-x
Dawson, V., & Venville, G. (2022). Testing a methodology for the development of socioscientific issues to enhance middle school students’ argumentation and reasoning. Research in Science & Technological Education, 40(4), 499-514. https://doi.org/10.1080/02635143.2020.1830267
Durak, B., & Topçu, M. S. (2023). Integrating socioscientific issues and model-based learning to decide on a local issue: the white butterfly unit. Science Activities, 60(2), 90-105. https://doi.org/10.1080/00368121.2023.2179967
Eastwood, J. L., Sadler, T. D., Zeidler, D. L., Lewis, A., Amiri, L., & Applebaum, S. (2012). Contextualizing nature of science instruction in socioscientific issues. International Journal of Science Education, 34(15), 2289-2315
Ekborg, M., Ottander, C., Silfver, E., & Simon, S. (2013). Teachers’ experience of working with socioscientific issues: A large scale and in depth study. Research in Science Education, 43(2), 599–617. https:// doi.org/10.1007/s11165-011-9279-5
Elbahan, M. H., Elbahan, H., & Anilan, B. (2022). Affective tendencies of science teachers in teaching socioscientific issues. Mimbar Sekolah Dasar, 9(2), 303-316 Doi: 10.53400/mimbar-sd.v9i2.45357
Et, S. Z., & Gömleksiz, M. (2021). Fen Bilimleri, Biyoloji ve Fizik dersi öğretim programlarının sosyobilimsel konular açısından değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(2), 745-756. https://doi.org/10.18069/firatsbed.872628
Evren Yapıcıoğlu, A. (2018). Advantages and disadvantages of socioscientific ıssue-based ınstruction in science classrooms. International Online Journal of Education and Teaching, 5(2), 361-374.
Fadly, D., Rahayu, S., Dasna, I. W., & Yahmin. (2022). The effectiveness of a SOIE strategy using socio-scientific issues on students’ chemical literacy. International Journal of Instruction, 15(1), 237-258. https://doi.org/10.29333/iji.2022.15114a
Georgiou, M., Mavrikaki, E., Halkia, K., & Papassideri, I. (2020). Investigating the impact of the duration of engagement in socioscientific issues in developing Greek students’ argumentation and informal reasoning skills. American Journal of Educational Research, 8(1), 16-23. DOI:10.12691/education-8-1-3
Greiff, S., & Kyllonen, P. (2016). Contemporary assessment challenges: The measurement of 21st century skills. Applied Measurement in Education, 29(4), 243-244. https://doi.org/10.1080/08957347.2016.1209209
Hwang, Y., Ko, Y., Shim, S. S., Ok, S. Y., & Lee, H. (2023). Promoting engineering students’ social responsibility and willingness to act on socioscientific issues. International Journal of STEM Education, 10(11), 1-16. https://doi.org/10.1186/s40594-023- 00402-1
Klaver, L. T., Walma van der Molen, J. H., Sins, P. H. M., & Guérin, L. J. F. (2022). Students' engagement withsocioscientific issues: Use of sources of knowledge and attitudes. Journal of Research in Science Teaching. 1-31. https://doi.org/10.1002/tea.21828
Larson, L. C., & Miller, T. N. (2011). 21st century skills: Prepare students for the future. Kappa Delta Pi Record, 47(3), 121-123.
Leung, J. S. C. (2022). Shifting the teaching beliefs of preservice science teachers about socioscientifc issues in a teacher education course. International Journal of Science and Mathematics Education, 20(4), 659–682. https://doi.org/10.1007/s10763-021-10177-y
Leung, J. S. C., & Cheng, M. M. W. (2023). Prioritizing emotion objects in making sense of student learning of socioscientific issues. Journal of Research in Science Teaching, 60(2), 357-389. DOI: 10.1002/tea.2180
Lubis, S. P. W., Suryadarma, I., & Yanto, B. E. (2022). The effectiveness of problem-based learning with local wisdom oriented to socio-scientific issues. International Journal of Instruction, 15(2), 455-472. https://www.eiji.net/dosyalar/iji_2022_2_25.pdf
Melton, J. W., Saiful, A, J., & Shein, P, P. (2022). Interdisciplinary STEM program on authentic aerosol science research and students’ systems thinking approach in problem-solving. International Journal of Science Education, 44(9), 1419-1439. https://doi.org/10.1080/09500693.2022.2080886
Mohamad, A., & Shaaban, K. (2021). Addressing the STSE issues in the Lebanese National Science curriculum and textbooks. Lebanese American University: Department of Education.
Newton, M. H., & Zeidler, D. L. (2020). Developing socioscientific perspective taking. International Journal of Science Education, 42(8), 1302-1319. https://doi.org/10.1080/09500693.2020.1756515
Nurtamara, L., & Prasetyanti, N. M. (2020). The effect of biotechology module with problem based learning in the socioscientific context to enhance students' socioscientific decision-making skills. International Education Studies, 13(1), 11-20. doi:10.5539/ies.v13n1p11
Sibic, O., & Topcu, M. S. (2020). Pre-service science teachers’ views towards socio-scientific ıssues and socio-scientific ıssue-based ınstruction. Journal of Education in Science Environment and Health, 6(4), 268-281. https://doi.org/10.21891/jeseh.749847
Simpson, D. Y., Beatty, A. E., & Ballen, C. J. (2021). Teaching between the lines: Representation in science textbooks. Trends in Ecology & Evolution, 36(1), 4-8. DOI: 10.1016/j.tree.2020.10.010
Sulak, S. E., & Çapanoğlu, A. Ş. (2021). İlkokul Türkçe ders kitaplarının sınıf öğretmenlerinin görüşlerine dayalı olarak bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(3), 830-849. https://doi.org/10.31592/aeusbed.979263
Suparman, A. R., Rohaeti, E., & Wening, S. (2022). Development of attitude assessment instruments towards socioscientific issues in Chemistry learning. European Journal of Educational Research, 11(4), 1947-1958. https://doi.org/10.12973/eu-jer.11.4.1947
Pitiporntapin, S., Yutakom, N., & Sadler, T. D. (2016). Thai pre-service science teachers’ struggles in using socioscientific issues (SSIs) during practicum. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 17(2), 1–20
Presley, M. L., Sickel, A. J., Muslu, N., Merle-Johnson, D., Witzig, S. B., Izci, K., & Sadler, T. D. (2013). A framework for socio-scientific issues based education. Science Educator, 22(1), 26-32.
Topçu, M. S. (2017). Sosyobilimsel konular ve öğretimi. Pegem Yayıncılık.
Yahaya, J. M., Zain, A. N. M., & Karpudewan, M. (2015). The effects of socio-scientific instruction on preservice teachers’ sense of efficacy for learning and teaching controversial family health issues. International Journal of Science and Mathematics Education, 13(2), 467–491. https://doi.org/10.1007/ s10763-014-9537-x
Yapıcıoğlu, A. E., & Kaptan, F. (2017). Sosyobilimsel konu temelli öğretim yaklaşımı uygulamalarının etkililiğine yönelik bir karma yöntem çalışması. Eğitim ve Bilim, 42(192), 113-137. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2017.6600
Yun, A., Shi, C., & Jun, B. G. (2020). Dealing with Socio-Scientific issues in Science Exhibition: A literature review.
Research in Science Education, 52. 99–110 https://doi.org/10.1007/s11165-020-09930-0
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık
Zhang, J., Wui, M. G. L., Nam, R., Relyea, J. E., & Wong, S. S. (2023). Improving Argumentative Writing of Sixth-Grade Adolescents Through Dialogic Inquiry of Socioscientific Issues. Journal of Writing Research, 14(3), 375-419. https://doi.org/10.17239/jowr-2023.14.03.03
Zhang, L., & Du, Y. (2022). A study of teaching practice based on socioscientific issues-take the Chinese elementary school science textbook" changes in matter" as an example. The Educational Review, 6(11), 772-775. DOI: 10.26855/er.2022.11.019
Wach, E., & Ward, R. (2013). Learning about qualitative document analysis. IDS Practice Paper in Brief, 13, 1-11.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Journal of Curriculum and Educational Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.