Türkiye’de Şema Terapi ile İlgili Yapılmış Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8101668Anahtar Kelimeler:
Şema terapi, Lisansüstü tezler, Döküman incelemesiÖzet
Bu çalışmanın amacı Türkiye’de şema terapi ile ilgili hazırlanmış lisansüstü tezlerin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi üzerinden ‘’şema terapi’’ anahtar kavramı ile lisansüstü tezler listelenmiştir. Araştırmada incelenen tezler 2007-2022 yılları arasında hazırlanan 4 doktora tezi, 25 yüksek lisans tezi olmak üzere toplam 29 tezden oluşmaktadır. Tezler, tezin türü, yayımlandığı yıl, hazırlandığı üniversite, hazırlandığı ana bilim dalı, çalışılan değişkenler, kullanılan yöntem veya desen, tezin çalışma grubu veya örneklemi ve kullanılan istatistiksel yöntemlere göre doküman incelemesi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Bulgulara bakıldığında şema terapi ile ilgili tezlerin çoğunlukla yüksek lisans tezi olduğu, şema terapi ile ilgili en fazla 2019 ve 2020 yıllarında tez çalışması yapıldığı, bu konuda en fazla tezin Hacettepe Üniversitesi bünyesinde hazırlandığı, tezlerin çoğunlukla klinik psikoloji ana bilim dalında hazırlandığı, tezlerde çoğunlukla bilimsel araştırma yöntemi olarak nicel araştırma türü ve nicel araştırma modeli desenlerinden ilişkisel tarama deseninin kullanıldığı, çalışma grubu olarak tezlerde çoğunlukla yetişkinlerin ve üniversite öğrencilerinin yer aldığı, tezlerde çoğunlukla erken dönem uyum bozucu şemalar ve şema sürdürücü başa çıkma davranışları değişkenlerinin incelendiği, istatistiksel olarak t-testi ve pearson momentler çarpım korelasyon katsayısı analizinin sık kullanıldığı ortaya çıkmıştır.
Referanslar
Arntz, A., & Jacob, G. (2016). The schema therapy in practice (Trans. Ed. G. Soygüt). Nobel.
Ball, S. A. (2007). Comparing individual therapies for personality disordered opioid dependent patients. Journal of Personality Disorders, 21(3), 305– 321. https://doi.org/10.1521/pedi.2007.21.3.305
Ball, S. A., Cobb-Richardson, P., Connolly, A. J., Bujosa, C. T., & O’Neall, T. W. (2005). Substance abuse and personality disorders in homeless drop-in center clients: Symptom severity and psychotherapy retention in a randomized clinical trial. Comprehensive Psychiatry, 46(5), 371– 379. https://doi.org/10.1016/j.comppsych.2004.11.003
Dyck, R. (2009). Implementation of outpatient schema therapy for borderline personality disorder with versus without crisis support by the therapist outside office hours: A randomized trial. Behaviour Research and Therapy, 47(11), 961–973. https://doi.org/10.1016/j.brat.2009.07.013
Farrel, J. M., Reiss, N. & Shaw, I. A. (2015). The Schema therapy clinician's guide (Trans. S. G. Alkan ve E. Alkan). Psikonet.
Farrell, J. M., Shaw, I. A., & Webber, M. A. (2009). A schema-focused approach to group psychotherapy for outpatients with borderline personality disorder: A randomized controlled trial. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 40(2), 317– 328. https://doi.org/10.1016/j.jbtep.2009.01.002
Gude, T., & Hoffart, H. (2008). Change in interpersonal problems after cognitive agoraphobia and schema-focused therapy versus psychodynamic treatment as usual of inpatients with agoraphobia and cluster C personality disorders. Scandinavian Journal of Psychology, 49, 195– 199. https://doi.org/10.1111/j.1467-9450.2008.00629.x
Gude, T., Monsen, J. T., & Hoffart, A. (2001). Schemas, affect consciousness, and cluster C personality pathology: A prospective one-year follow up study of patients in a schema-focussed short-term treatment programme. Psychotherapy Research, 11(1), 85– 98. https://doi.org/10.1080/713663854
Hoffart, A., & Sexton, H. (2002). The role of optimism in the process of schema-focused cognitive therapy of personality problems. Behaviour Research and Therapy, 40, 611–623. https://doi.org/10.1016/S0005-7967(01)00027-4
Nadort, M., Arntz, A., Smit, J. H., Giesen-Bloo, J., Eikelenboom, M., Spinhoven, P., ... & van Dyck, R. (2009). Implementation of outpatient schema therapy for borderline personality disorder with versus without crisis support by the therapist outside office hours: A randomized trial. Behaviour research and therapy, 47(11), 961-973. https://doi.org/10.1016/j.brat.2009.07.013
Nordahl, H. M., & Nysaeter, T. E. (2005). Schema therapy for patients with borderline personality disorder: A single case series. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 36(3), 254–264. https://doi.org/10.1016/j.jbtep.2005.05.007
Open Acces Theses and Dissertations (OATD). (2023). https://oatd.org/oatd/search?q=schema+therapy&form=basic&level.facet=doctoral [Erişim Tarihi: 01.05.2023]
ProQuest Dissertations & Theses Global (2023). https://www.proquest.com/pqdtglobal/results/DD90F342EB854405PQ/1?accountid=86196 [Erişim Tarihi: 01.05.2023]
Simpson, S. G., Morrow, E., van Vreeswijk, M., & Reid, C. (2010). Group schema therapy for eating disorders: A pilot study. Frontiers in Psychology, 1, p. 182. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2010.00182
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Qualitative research methods in the social sciences. Seçkin Yayıncılık.
Young, J. E., Klosko, J. S. & Weishaar, M. E. (2013). Schema therapy: A practitioner’s guide (Trans. T. V. Soylu). Litera.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Journal of Curriculum and Educational Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
