Sınıf Öğretmenlerinin Özel Gereksinimli Öğrencilerin Eğitimi Konusundaki Hizmetiçi Eğitim İhtiyaçları: Bir Durum Çalışması : Sınıf Öğretmenlerinin Özel Gereksinimli Öğrencilerin Eğitimi Konusundaki Hizmetiçi Eğitim İhtiyaçları: Bir Durum Çalışması

Furkan KELEŞ; Nurten KELEŞ; Erdinç DURAK

doi:10.5281/zenodo.14556304

Yazarlar

Furkan KELEŞ Milli Eğitim Bakanlığı
Nurten KELEŞ Milli Eğitim Bakanlığı https://orcid.org/0009-0009-8764-3888
Erdinç DURAK Milli Eğitim Bakanlığı https://orcid.org/0000-0002-2644-1192

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14556304

Anahtar Kelimeler:

sınıf öğretmenleri, hizmetiçi eğitim, özel gereksinimli birey

Özet

Bu araştırmada sınıf öğretmenlerinin özel gereksinimli öğrencilerin eğitimine ilişkin hizmet içi eğitim ihtiyaçlarının belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma, nitel araştırma yaklaşımları kapsamında özel durum yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Bu amaç kapsamında amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir örnekleme modeliyle Bayburt ilinde gönüllü 27 sınıf öğretmeniyle çalışma gerçekleştirilmiştir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, sınıf öğretmenlerinin özel gereksinimli öğrencilerin eğitimine yönelik seminer ya da kurs almadıkları, alınan kursların ise yeterli olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca sınıf öğretmenlerini bu öğrencilerle uyum ve davranış problemi, veli iletişim bozukluğu, okul idarecilerinin ilgisizliği gibi sorunlar yaşadıkları, materyal kullanımı ve materyal bilgisi eksikliği çektikleri belirlenmiştir. Sınıf öğretmenlerinin öğrenci tanılama, dikkat eksikliği ve özel eğitimde ölçme değerlendirme konusunda desteğe ihtiyaç duydukları tespit edilmiştir. Gerçekleştirilen hizmet içi eğitimlerin daha detaylı ve kapsamlı olması, uygulamalı ve alan uzmanları tarafından gerçekleştirilmesi gerektiği belirlenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, sınıf öğretmenlerinin özel gereksinimli bireylere daha nitelikli eğitim vermelerine yönelik sınıf öğretmeni, veli ve okul yöneticilerinin iş birliği içinde olduğu eğitim ve görevlerin verilmesi gibi çeşitli öneriler sunulmuştur.

Yazar Biyografileri

Nurten KELEŞ, Milli Eğitim Bakanlığı

2. yazar Nurten KELEŞ 9 yıllık sınıf öğretmenidir. Aktif görevde çalışmaktadır. Yüksek lisans öğrencisidir.

Erdinç DURAK, Milli Eğitim Bakanlığı

3. yazar 9 yıllık sınıf öğretmeni olup aktif görev yapmaktadır. Yüksek lisansını tamamlamış bir bilim uzmanıdır.

Referanslar

Acar, S. (2021). Okul Psikolojik Danışmanlarının Özel Eğitim Alanında Hizmet İçi Eğitim Gereksinimlerinin Belirlenmesi, Trakya Eğitim Dergisi 11,(3) ,1498-1515.

Altıntaş, E., İlgün, Ş. & Uygun, S. (2021). İlköğretim Matematik Öğretmenlerinin Özel Eğitim Dersi Ve Kaynaştırma Yoluyla Matematik Eğitimi Hakkındaki Görüşleri, Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(3), 21- 38.

Altun, T. & Filiz, T. (2020). Investigation of classroom teachers' views on education of children with special needs. Trakya Eğitim Dergisi, 10(1), 1-22.

Altun, T., & Gülben, A. (2009). Okulöncesinde özel gereksinim duyan çocukların eğitimindeki uygulamalar ve karşılaşılan sorunların öğretmen görüşleri açısından değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 253-272.

Balo, E. D. (2015). İlkokullarda kaynaştırma eğitimi uygulamalarında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri (Tez No: 383514). [Yüksek Lisans tezi, Fırat Üniversitesi-Elazığ]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.

Camadan, F. (2012). Sınıf Öğretmenleri ve Sınıf öğretmeni Adaylarının Kaynaştırma Eğitimine ve BEP Hazırlamaya İlişkin Öz Yeterliklerinin Belirlenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(39), 128-138.

Ekiz, D. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Anı Yayıncılık.

Ergin, İ, Akseki, B. & Deniz, E. (2012). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Hizmet İçi Eğitim İhtiyaçları, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi Journal of Social Sciences 11(42), 55-66 .

Himmetoğlu, B., Shikhkamalova, V. & Bayrak, C. (2022). Problems faced by special education teachers and the role if school principals in solution of tehse problems. Trakya Journal of Education, 12(3), 1597-1618

Karasu, N.,Aykut, Ç. & Yılmaz, B. (2014). Zihin Engelliler Öğretmenlerinin Hizmet İçi Eğitim İhtiyaçlarının Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi 2014, 15(1) 41-53.

Milli Eğitim Bakanlığı (2011). Milli eğitim istatistikleri 2010-2011. Milli Eğitim Bakanlığı. (Erişim tarihi: 24 Mart 2024), https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_12/06021014_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2010_2011.p df

Milli Eğitim Bakanlığı (2017). Özel eğitim gören öğrenci sayısı üç kat arttı. Milli Eğitim Bakanlığı. (Erişim tarihi: 10 Kasım 2020), https://www.meb.gov.tr/ozel-egitim-goren-ogrenci-sayisi-uc-kat-artti/haber/13548/tr 573

Millî Eğitim Bakanlığı (2018), Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara, Millî Eğitim Bakanlığı Basımevi.

Milli Eğitim Bakanlığı (2018a). Öğretmenlerimizle 2023’e Projesi. Milli Eğitim Bakanlığı. (Erişim tarihi: 24 Mart 202), http://oygm.meb.gov.tr/www/ogretmenlerimizle-2023e-projesi/icerik/676

Milli Eğitim Bakanlığı (2018b). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. Milli Eğitim Bakanlığı. (Erişim tarihi: 24 Mart 202), http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_07/09101900_ozel_egitim_hizmetleri_yonetmeligi_0707201 8.pdf

Milli Eğitim Bakanlığı (2020a). Milli eğitim istatistikleri 2019-2020. Milli Eğitim Bakanlığı. (Erişim tarihi: 24 Mart 202), http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_09/04144812_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2019_2020.pdf

Milli Eğitim Bakanlığı (2020b). Hizmetiçi Eğitim Planları. Milli Eğitim Bakanlığı. (Erişim tarihi: 24 Mart 2024), http://oygm.meb.gov.tr/www/hizmetici-egitim-planlari/icerik/28

National Center for Education Statistics (2019). Students with disabilities. (Erişim tarihi: 24 Mart 2024), https://nces.ed.gov/fastfacts/display.asp?id=64

Patton, M.Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. 3. Baskıdan Çeviri. Bütün, M & Demir, S. B. (Edt.), Ankara: Pegem Akademi.

Saraç, T. & Çolak, A. (2012). Kaynaştırma Uygulamaları Sürecinde İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Görüş ve Önerileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 13-28,

Sarılarhamamı, H. & Demirkaya, H. (2021). The Place and Importance of Social Studies in Training of Special Required Students, Internatıonal Journal Of Fıeld Educatıon IJOFE, 2021, 7 (1), 131-155 ISSN: 2149-3030

Serin, M.K. ve Korkmaz, İ. (2014). Sınıf Öğretmenlerinin Hizmet İçi Eğitim İhtiyaçlarının Analizi, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 15(1), 155-169.

Söğüt, D.A. & Deniz,S, (2018). Rigours Which Class Teachers Encounter with Preparing Individualized Education Program (IEP) and Assessment of Views Related to Inclusive Practices, Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 2148-7510.

Türk, N. (2011). İlköğretim Okullarında Uygulanan Kaynaştırma Eğitimi İle İlgili Sosyolojik Bir Araştırma, (Tez No: 289528). [Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.

Uzun, S., Arı, S., Yıldız, R. & Turhan, Z.(2024) Özel eğitim sınıflarında görev yapan sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüşlerinin incelenmesi. OJCES, 2(3), 30-67. https://10.5281/zenodo.12523115.

Yazıcı, M. S. (2018). Comparing interventions and beliefs about autism and links to interpersonal relatedness in two cities, in Turkey and England. ( Tez No: 10.24382/726 ) [Doktora tezi, University of Plymouth: Plymouth, UK.

Yazıcı, M.S. & Cumalı, D. (2022). Sınıf öğretmeni adaylarının özel eğitim uygulama okulundaki öğrencilerle okul deneyimine katılmasının etkilerine ilişkin görüşlerin incelenmesi, Trakya Eğitim Dergisi,12(2), 555-573.

Yazıcı, M.S. & Uzuner, F.G. (2021). Sınıf Öğretmenlerinin Özel Eğitim Alanında Katıldıkları Eğitimlere Yönelik Görüşlerinin Ve Önerilerinin İncelenmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983 Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 150-187.

Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.

Yücetürk, A. (2022). Sınıf Öğretmenlerinin Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (Bep) Yeterlikleri İle Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, (Tez No: 766224). [Yüksek Lisans tezi, Dicle Üniversitesi-Diyarbakır]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.

Sınıf Öğretmenlerinin Özel Gereksinimli Öğrencilerin Eğitimi Konusundaki Hizmetiçi Eğitim İhtiyaçları: Bir Durum Çalışması