Lise Öğrencilerinde Duygusal Özerklik ile Akran Zorbalığı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Authors

  • Sena Ünsal Bayburt Üniversitesi

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14556367

Keywords:

Ergenlik, Duygusal Özerklik, Akran Zorbalığı

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ergenlerde duygusal özerklik ile akran zorbalığı arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın çalışma grubu, 13 ile 18 yaş aralığında 197 kız (%48) ve 213 erkek (%52) olmak üzere toplam 410 lise öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri ‘Ergenler İçin Duygusal Özerklik Ölçeği’ ve ‘Akran Zorbalığı Ölçeği-Ergen Formu’ ile toplanmıştır. Veri analizi olarak korelasyon ve regresyon analizleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, duygusal özerklik ve akran zorbalığı ilişkisi açısından hem mağdur hem de zorba boyutunda anlamlı veriler ortaya koymuştur. Veri analizi; istatistiksel işlemler, Pearson korelasyon analizi ve çoklu doğrusal regresyon analizi ile gerçekleştirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda; Duygusal özerklik ile zorbalığa maruz kalma arasında negatif ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Aynı şekilde, duygusal özerklik ile zorbalık eğilimi arasında da negatif ve anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Regresyon analizi sonucunda akran zorbalığına maruz kalmanın duygusal özerklikteki varyansın % 8’ini açıkladığı, akran zorbalığının da duygusal özerklikteki varyansın % 6’sını açıkladığı görülmektedir. Elde edilen sonuçlar ilgili alanyazın bağlamında tartışılmıştır.

References

Ayas, T. ve Pişkin, M. (2015). Akran zorbalığı belirleme ölçeği ergen formu. Akademik Bakış Dergisi, 50, 316-324.

Bekman, M. (2022). Halkla ilişkiler uygulamalarında nicel araştırma yöntemi: İlişkisel tarama modeli. Meriç Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, 6(16), 238-258. doi: 10.54707/meric.1143322

Deniz, M., Çok, F. ve Duyan, V. (2013). Duygusal özerklik ölçeğinin ergenler için uyarlanması ve psikometrik özellikleri. Eğitim ve Bilim, 38(167), 352-363.

Demir, M. ve Karabacak, A. (2017). Ergenlerin duygusal özerkliklerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 427-442.

Halil, E. K. Ş. İ., Barış, Ş., ve Demir, İ. (2020). Ergenlerde helikopter ebeveyn tutumu, şişirilmiş benlik: Duygusal özerklik, sosyal kaygı değişkenlerinin aracı etkisi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(Armağan Sayısı), 83-100. doi: 10.18026/cbayarsos.627884

Kılıç, A. K. ve Kılıç, A. (2013). MEB ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerin akran zorbalığına maruz kalma düzeyleri ve özgüven arasındaki ilişki. VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu, 23.

Kılıçarslan, Suat ve Parmaksız, (2020). Ergenlerde şiddet eğiliminin yordayıcıları olarak sosyal kaygı ve duygusal özerklik. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 16.1, 1-14. doi: 10.17860/mersinefd.680237

Koçak, L. ve Çelik, E. (2021). Lise öğrencilerinde öz-şefkat ile duygusal özerklik arasındaki ilişkide erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolü. OPUS International Journal of Society Researches, 18(Eğitim Bilimleri Özel Sayısı), 4360-4399. doi: 10.26466/opus.906143

Loose, C., Graaf, P. ve Zarbock, G. (2018). Çocuk ve ergenler için şema terapi (Çev. N. Azizlerli, Y. Yürüker, İ. G. Şan, Ö. Koç ve Z. Karabuda). İstanbul: Psikonet Yayınları (Orijinal çalışma basım tarihi 2013).

Noom, M. J., Dekovic, M. ve Meeus, W. H. J. (2001). Conceptual analysis and measurement of adolescent autonomy. Journal of Youth and Adolescence, 30, 577-595.

Sezen, M. F. ve Murat, M. (2018). Ergenlerde akran zorbalığı, internet bağımlılığı ve duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 9(16), 160-182. doi: 10.26466/opus.476629

Steinberg, L. ve Silverberg, S. B. (1986). The vicissitudes of autonomy in early adolescence. Child Development, 57, 841- 851.

Tung, S. ve Dhillon, R. (2006). Emotional autonomy in relation to family enviroment: A gender perspective. Journal Of The Indian Academy Of Applied Psychology, 32(3), 201-212.

Yavuzer, H. (2000). Çocuk eğitimi el kitabı (4. Basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.

Yelboğa, N. ve Koçak, O. (2019). Ergenlerde akran zorbalığını yordayan bazı faktörlerin zorba ve mağdur bireyler açısından değerlendirilmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 13(19), 2286-2320. doi:

Zimmer-Gembeck, M. J. ve Collins, W. A. (2003). Autonomy development during adolescence. G. R. Adams ve M. Berzonsky (Yay. haz.), Handbook of Adolescence, içinde (ss. 175-204). Oxford: Blackwell.

Z. ve Sayıl, M. (2005). Akran zorbalığını belirleme ölçeği geliştirme çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 15, 47-61.

Avcı, M. (2006). Ergenlikte toplumsal uyum sorunlari. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 39-63.

Published

2024-12-26

How to Cite

Ünsal, S. (2024). Lise Öğrencilerinde Duygusal Özerklik ile Akran Zorbalığı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Journal of Curriculum and Educational Studies, 2(4), 243–263. https://doi.org/10.5281/zenodo.14556367